etkinlik süresi: 20 dk.
etkinlik yaş grubu: 5-6 yaş
ana stem konusu: zamanı farklı araçlarla ölçme
materyaller:
- çocuk sayısının 2 katı kadar pet şişe ve kapakları
- renkli kumlar
- silikon yapıştırıcı
- pet şişe sayısı kadar küçük kavanoz kapakları
- huni
ETKİNLİK PLANININ UYGULANMA AŞAMALARI
gözlem yapmak amacıyla gittiğimiz Rahmi Akıncı İlkokulu bünyesinde bulunan anasınıfında uygulanan etkinliğin aşamaları şu şekildedir:
öğretmen çocuklara ' zaman deyince aklınıza ne geliyor?, zamanı nasıl ölçeriz? zamanı ölçemezsek ne gibi zorluklarla karşılaşırız? siz zamanı ne ile ölçüyorsunuz? ' gibi konuya yönelik bir kaç soru sordu ve çocukların yanıtları alındı. alınan cevaplar ardından öğretmen çocuklara daha önce kum saati görüp görmediklerini sordu ve etkinlik olarak bir kum saati yapacaklarını söyledi.
kum saati yapımı için öğretmen önceden hazırladığı pet şişelerin kesik kısmına kavanoz kapaklarının yapıştırılmasıyla oluşan kum saatinin ilk kısmını çocuklara verdi(resim 1) ve çocuklardan içine 4 kaşık kum koymalarını istedi.
 |
| resim 1. |
etkinliğin bu aşamasında öğretmen çocuklara şu soruyu yöneltti:
-çocuklar kumu pet şişenin içine doğrudan kaşıkla dolduramıyoruz, dökülüyor, peki sizce kumu dökmeden pet şişenin içerisine nasıl aktarırız?
çocuklardan gelen yanıtların ardından öğretmen çocuklara huniyi verdi ve kumu huni yardımı ile alt tarafı kapakla kapatılmış olan kum saatinin ilk kısmına aktardılar.
 |
| resim 2. |
 |
| resim 3. |
kum saati etkinliği konu bakımından değerlendirilecek olursa, çocukların günlük yaşamda edinmeleri gereken zaman kavramıyla ilişkilidir.
öğretmen, etkinliği uygularken çocuklara kum saatine 4 kaşık kum koymalarını isteyerek stem uygulamasında matematiksel süreçlerden sayma ve ölçme kazanımlarını deneyimlemelerini sağlamıştır. bir diğer ölçme kazanımı olarak çocuklar yaptıkları kum saatinin zaman boyutundan rakamsal karşılığını saydılar ve söylediler. bu işlemin ardından çocuklar birbirlerinin kum saatini takip ederek, kumun akış hızı hakkında tartıştılar.
buna ek olarak çocuklar etkinliği birebir uygulama ikanı elde ederek aktif katılım gösterdiler.
kum saati etkinliğine, stem uygulamasının fen ve teknoloji süreçleri açısından bakıldığında; çocuklara zamanla ilgili sorular sorularak, çocukların ilgi ve merak göstermeleri sağlandı. ancak yapılan kum saati sürecine çocuklar öğretmenin kısıtlı zamanından ötürü tamamen dahil olamadılar ve yapılan ürünlerin dayanıklılığı konusunda sorunlarla karşılaşıldı. sınıfta 32 öğrenci olduğundan dolayı öğretmenin her çocukla birebir ilgilenme fırsatı olmadı.
Kum saati etkinliğinin daha başarılı ve stem süreçlerini içeren bir etkinlik planı olabilmesi için aşağıdakiler yapılabilir.
öncelikle çocuklarla zaman yönetimi hakkında daha detaylı ve anlamlı bir sohbet yapılabilir, saatin ortaya çıkma nedeni , eksikliğinde ne gibi sorunlar oluşabileceği konusunda, kısaca zamanı yönetebilme konusunda daha detaylı bir tartışma yapılabilirdi.
etkinlik günlük yaşam deneyimleriyle daha fazla detaylandırılarak değerlendirilseydi çocukların hayal güçlerini kullanarak yaratıcı ürünler ortaya koymaları sağlanabilirdi.
tasarım boyutuna bakıldığında;kum saati öğretmen tarafından tasarlandığı için çocukların yaratıcı düşünmeleri engellenmiş oldu, çocuklar özgün fikirleriyle ortak bir karar doğrultusunda bir kum saati yapmayı planlayabilir ve bu tasarımı test etme olanağı bulabilirlerdi.
çocukların yeni yollar keşfetme ve bunları test etme imkanı olmadı. etkinlik sırasında çocuklar sürekli uyarıldığından dolayı kimi çocukların etkinlik sürecinde yeterince istekli katılımı olmadı.
bir başka fen sürecini içeren keşfetme kavramı açısından bakılacak olursa; çocuklar özgün bir ürün ortaya koymadıkları için problemi araştırma ve çözüm geliştirme durumu meydana gelmedi. bu durumu çözmek amacıyla zamanı yönetme hususunda çocuklarla bir drama etkinliği yapılabilirdi.
öğretmen çocuklarla yeteri kadar soru- cevap yapmadığı için etkinlikte tartışma kısmında eksiklikler yaşandı, daha doğru ve daha açık uçlu, çocukların düşünerek yanıtlayacakları sorularla tartışma süreci daha aktif bir şekilde gerçekleştirilebilirdi.
HAVVA DELEN & NİHAT SAYIN
